Elgoibar Ikastola DBH 1B: martxoa 2015

2015(e)ko martxoaren 26(a), osteguna

TABLA DE VERBOS Y DE CATEGORÍAS GRAMATICALES

Tabla de verbos y categorías gramaticales

2015(e)ko martxoaren 12(a), osteguna

Matematika 3.Unitatea

MATEMATIKA 3. UNITATEA

Unitatearen izenburua: NOLAKO ITXURA HALAKO ERABAKIA

Gizakia bere ingurunean bizi da, eta ingurune horrek hainbat eta hainbat ezaugarri ditu. Horietako asko formarekin, neurriarekin eta kokapenarekin lotutakoak dira. Ingurune hurbila arretaz aztertzen badugu, forma ugarirekin egingo dugu topo, horietako asko lauak dira, baina beste askok hiru dimentsio dituzte. Forma horiek neurri zehatzak dituzte, eta neurri horiek askotariko magnitudeen bidez adierazita daude. Magnitudeak neurtu egiten dira, eta neurri horien berri emateko ezinbestekoa da konparatzeko eredu bat erabiltzea; unitatea, hain zuzen ere. Gaur egungo gizartean eredu komun batzuen beharra gero eta nabarmenagoa eta garrantzitsuagoa da; ingurune hurbila zabaltzen ari da, eta lehen urrun sentitzen genituen herrialdeak, gaur egun hurbil daude, gero eta hurbilago. Hori dela eta, ezinbestekoa da mundu osoan neurriari buruzko erabaki komunetara iristea; gainerakoan, nola ulertu elkarrekin?

Bestalde, irudi eta gorputz geometriko batek hainbat kokapen izan ditzake, nahiz eta elementu geometriko beraren adierazpena izan. Irudiek hainbat eta hainbat transformazio izan ditzakete, haien propietate geometrikoak eta metrikoak aldatu gabe. Beste transformazio batzuek, aldiz, forma mantenduz, neurria aldatzen dute. Horiek oso baliagarriak dira eguneroko bizitzan. Izan ere, izugarri laguntzen dute errealitatearen irudikapenean, horrelakoak dira eremuak adierazteko baliatzen ditugun mapak, planek eta eskalan egindako edozein irudikapen.

Arestian aipatutako alderdiak geometriak aztertzen ditu, eta hori izango da, hain zuzen ere, unitate honetako langai nagusia. Geometrian aritzeak izugarri laguntzen du ingurunea ulertzen, eta hori ezinbestekoa da gizakion garapenean. Geometriaren lanketaren bidez, ikasleak hobeto ulertuko du bere ingurune hurbila eta, poliki-poliki, errealitatearen eredu mental gero eta konplexuagoak egiteko gai izango da eta abstrakzio-mailan aurrera egingo du.

Unitate honetan, espazio lau baten banaketaren antolamendua eta adierazpena dira ikasketaren ardatza. Horrez gain, espazio horiek ondo ulertzeko, hainbat forma eta propietate geometriko landu behar ditu ikasleak. Eta, nola ez, haiek neurtu egin behar ditu; izan ere, neurtzea antzinako zibilizazioetatik hasi eta gaur egun arte egunero egiten dugun ekintza da.

Banaketak egiteko,behar-beharrezkoa da zatikiekin aritzea. Ondorioz, unitate honetan, zatikien arteko eragiketak egoki egiten ikasiko dute ikasleek. Era berean, espazio lauaren antolaketarako irudi lauen ezaugarrien ezagutza nahi eta nahi ezkoa da. Zer elementu bereizgarri dituzte irudi lauek? Zertan dira antzekoak eta desberdinak paralelogramoak eta trapezioak? Nola neurtzen da irudi GEOMETRIAbaten perimetroa eta azalera? Zer gertatzen da irudi lau bat biratzen dudanean? Eta, simetrikoa irudikatzen dudanean? Zer da berdina, eta zer desberdina?

Argi ikusten da unitatearen ardatzetako bat aritmetika dela, izan ere, ikasleak hainbat eta hainbat eragiketa egin beharko ditu edozein erabaki hartu aurretik. Bigarrena geometria eta neurria da. Baina, badago hirugarren bat ere, hots, geometria baliatuz magnitudeen arteko erlazio proportzionalak aztertzea eta horiek baliatzea datu berriak lortzeko. Hori guztia da hirugarren unitate hau eraikitzeko garaian kontuan hartu dena.

Gai hauek landuko ditugu:

Geometria eta neurria

· Angelu motak anplitudearen arabera

· Poligonoak: elementuak, sailkapena eta nomenklatura

* Triangeluak eta laukiak: elementuak eta sailkapena

· Zirkunferentzia eta bere elementuak

· Planoko mugimenduak

* Isometria: translazioa, simetria eta biraketa

* Antzekotasuna: eskala

* Geogebra

· Irudi lauen neurria

* Magnitudeak: perimetroa eta azalera

* Unitateak

Funtzioak

· Proportzionaltasuna: proportzioa eta unitatea

Informazioaren ulermena

· Analisia

* Irudi lauen adierazpen grafikoak behatuz, haien elementu bereizgarriak eta ezaugarri esanguratsuak identifikatzea

* Irudi lauen adierazpen grafikoen eta ezaugarrien artean erlazioak ezartzea

* Irudi lauak behatuz, planoko mugimenduak identifikatzea

Informazioaren adierazpena

· Hizkuntza matematikoa

* Informazio geometrikoa adierazteko termino egokiak hautatzea

* Adierazteko notazio matematiko egokia hautatzea (sinboloak)

· Adierazpen-teknika: geogebra

* Puntu, zuzen eta bestelako irudi lauak marraztea

* Marraztutako elementuen tituluak erakustea, ezkutatzea eta aldatzea

* Tituluen formatua aldatzea

Prozedura algoritmikoen erabilera

· Irudi lauen perimetroa eta azalera kalkulatzea

* Neurria dagokion magnitudearekin eta unitatearekin erlazionatzea

* Irudi lauen neurri esanguratsuak identifikatzea eta perimetroa eta azalera kalkulatzeko formula egokia hautatzea

* Neurria kalkulatzea

· Erlazio proportzionaletan emandako hiru datuetatik abiatuta, laugarrena kalkulatzea

Problemen ebazpena

· Irudi lauen perimetroekin eta azalerekin eta proportzionaltasunarekin erlazionatutako problemak ebaztea

* Problemak ebazteko jarraibideak

§ Analisia

§ Planifikazioa

§ Ekintza matematikoa gauzatzea

§ Emaitzak baloratzea eta adieraztea

Natur 3. Unitatea

NATUR DBH 1

Hirugarren unitatearen izenburua, Bizidun ugari naturaren opari da.

DBHko azken unitate didaktiko honetan, ikasleak ikerketa bikoitza egitea proposatzen dugu: lehenik, gizakiaren bizi-ohiturek bizidunengan duten eragina aztertuko du, eta, bigarrenik, gizakion bizi-funtzioetan duten eragina ondorioztatzen saiatuko da ikaslea.Beraz, bizi-ohiturek bizi-aniztasunarekin eta bizi-funtzioekin dituzten kausa/ondorio erlazioa azaltzeaz gain, erlazio horiek justifikatu adierazi beharko ditu ikasleak.

Unitatean zehar, ikasleak hainbat euskarritan emandako informazioa aztertuko du(testuak, bideoak…), eta, gaiaren inguruko ezagutzaz baliatuz, bizidunak deskribatuko ditu, eta finkatuko diren hainbat irizpideren baitan sailkatuko.

Indagazio zientifikoaren eta esperimentazioaren baliabideak erabiliz,ikerketaren helburuari lotutako hainbat gaireninguruan (bizidunen oinarrizko egitura, izaki mikroskopikoak, bizi-ohituren eragina bizidunen dibertsitaetan eta gizakion bizi-funtzioetan, elikagaien osagaiak…), hasierako hipotesia baieztatzeko edo ukatzeko beharrezkoak diren datuakeskuratu eta erregistratuko ditu ikasleak, esperimentazioa, behaketa, elkarrizketa eta hainbat euskarri erabiliz jasotako informazioaren bidez.

Beraz, ikasleak egin beharko dituen ikerketei lotutako helburuak eta metodoak pentsatuz, helburu horiekin lotzen diren metodo zientifikoaren urratsak garatuko ditu. Hainbat esperimentu lantzeko, laborategia erabiltzea proposatzen dugu, eta behaketak egiteko, bertako materiala erabili beharko du ikasleak(mikroskopioa…). Esperimentazioaren bidez eskuratuko diren datuak erregistro-fitxetan bildu beharko ditu ikasleak,

Gai hauek landuko ditugu:

Bioaniztasuna

· Faktore eragileak

Izaki bizidunen ezaugarriak

Deskribapena:

· Deskribapen-kategoriak:

- Zelula mota

- Ehunak

- Elikadura mota

- Organismoa

- Espeziea

Izaki bizidunen erreinuak